Pesten bespreekbaar maken doe je zo!
Pesten bespreekbaar maken doe je zo!
Samen met Kies Kleur tegen Pesten helpt Pimento leerkrachten en begeleiders van kinderen en jongeren om pesten bespreekbaar te maken tijdens het werkjaar 2025-2026. Praten is het nieuwe durven!
Hoe maak je pesten bespreekbaar?
We willen jou als expert in pestpreventie en partner van het Netwerk Kies Kleur Tegen Pesten ondersteunen om pesten bespreekbaar te maken. Bekijk doorheen het jaar regelmatig deze pagina voor extra tips & tricks om pesten bespreekbaar te maken. Of krijg deze nieuwe info rechtstreeks in je mailbox via onze nieuwsbrief!
Tip 1 over pesten: Zet in op veiligheid en vertrouwdheid
Pesten is een gevoelig onderwerp, zowel voor iemand die wordt gepest als voor de persoon die zelf pest. Schaamte, schuld, angst en onzekerheid maken het moeilijk om het gesprek aan te gaan. Daarom is het belangrijk dat die veiligheid al vroeg wordt opgebouwd.
Dat begint al in de eerste weken van het school-/werkingsjaar door stil te staan bij de groepsafspraken en door te verbinden met je (klas-)groep.
Zo kom je tot:
- een gedeelde groepscultuur
- meer vertrouwdheid met jou persoonlijk
- een lagere drempel om met jou in gesprek te gaan
Hoe zet je in op veiligheid en vertrouwdheid?
1. Drie tips over groepsregels
- De groepsregels worden het best in overleg opgesteld. Zo is de kans groter dat de groep er ook effectief achter staat.
- Samen regels opstellen is één. Ze zijn helaas minder waard als er niet blijvend naar verwezen of aan herinnerd wordt. Op welk moment neem jij de gemaakte groepsafspraken nog eens bij de hand?
- Welke algemeen geldende regels zijn er over conflict- en of pestgedrag op school- of organisatieniveau? Ken je deze regels? En kennen de groepsleden die regels? Welke stappen worden er gezet als deze regels niet worden nageleefd?
2. Inspiratie, tips en tools Gouden Weken
Gebruik de inspiratie, tips & tools om die eerste weken vorm te geven in onze gratis inspiratiegids voor de Gouden Weken.
3. Kennismakings- en samenwerkingsopdrachten
Op zoek naar leuke én zinvolle kennismakingsopdrachten en samenwerkingsopdrachten?
Onze experten stopten hun selectie in In de Pocket. Met dit interactieve boekje kan je meteen aan de slag rond pestpreventie, groepsverbinding, talenten en weerbaarheid en de bijbehorende handleiding. Heel flexibel, een heel jaar lang.
Tip 2 over pesten: Organiseer een veilige plek
Probeer een veilige plek te organiseren. Want iemand aanspreken omdat je wordt gepest kan risico’s met zich meebrengen. Als de persoon die het gedrag stelt op de hoogte is van de melding kan die de ander onder druk zetten of het pestgedrag verergeren als vergelding.
Andersom is het ook niet makkelijk om toe te geven dat je iemand hebt gekwetst of gepest. Ook hier speelt er heel veel schuld en schaamte. Pestgedrag komt vaak voort uit de nood om een bepaalde status te verkrijgen of omdat de persoon zelf met iets worstelt. Dan is het belangrijk om je verhaal in alle privacy te kunnen doen.
Hoe zorg je voor een veilige plek om pesten bespreekbaar te maken?
Tip 1: Vermijd een ‘pestpunt’
Probeer een lokaal of plek te vinden waar meer dan enkel pestgedrag bespreekbaar is. Misschien moeten kinderen en jongeren er ook zijn voor vragen over leerstof, administratie, studeertips, spelmateriaal voor tijdens de pauze, een algemeen welzijnsbabbeltje, …
Zo voorkom je dat het een ‘pestpunt’ wordt waar je aanwezigheid al meteen verbonden is aan melden of bekennen.
Tip 2: Bouw voldoende privacy in
Vermijd dat kinderen en jongeren zichtbaar zijn vanuit de speelplaats of andere plekken waar kinderen en jongeren hen kunnen zien. Dit geeft meer veiligheid om te praten over hun beleving en gevoelens.
Tip 3: Zorg voor voldoende tijd(stippen)
Een gesprek over pesten vraagt tijd. Ga dus voor voldoende momenten waarop jongeren in gesprek kunnen gaan met een vertrouwenspersoon. Probeer tijdens vrije momenten (voor, tijdens en na de les-/werkingsuren) beschikbaar te zijn of probeer een later moment af te spreken.
Tip 4: Zet ook in op digitaal en/of anoniem melden
Bied kinderen en jongeren ook een manier om anoniem en/of digitaal melding te doen. Via een postbus, een knop op Smartschool of een mailadres, …
Zo is er minder kans op vergelding en kunnen kinderen en jongeren die het lastig vinden om in persoon een melding te maken toch contact opnemen. Je kan een formulier of standaardbriefje voorzien, waarop je als melder ook kunt aangeven of je al dan niet gecontacteerd wil worden.
Nog meer tips om pesten bespreekbaar te maken?
Vorming: versterk je begeleidershouding pestpreventie
Leer pestgedrag herkennen, krijg inzicht in het belang van degelijke pestpreventie én maak kennis met de aanpak van Pimento in de vorming begeleidingshouding pestpreventie.
Hoe zet je een beleid pestpreventie op?
Onze specialisten helpen je graag om permanent te bouwen aan een degelijk pestpreventiebeleid, een duurzaam kader waarin iedereen zichzelf kan zijn. We stellen hiervoor een traject op jouw maat op, aan de hand van beproefde methodieken.
Waarom pesten bespreekbaar maken?
1 op 5 kinderen en jongeren ervaart pestgedrag doorheen hun leven. Bij cyberpesten gaat het over 1 op 8. Jammer genoeg hebben heel wat kinderen en jongeren niet het idee dat ze hiermee ergens terechtkunnen. Misschien weten ze niet met wie ze kunnen praten, voelt de manier waarop niet veilig. Of zijn ze bezorgd dat het pesten erger zal worden, dat opkomen voor een ander hen een nieuw doelwit maakt. Of leeft het idee dat melden toch niets zal veranderen, …
Maar ook volwassenen en leerkrachten ervaren soms drempels om over pesten te praten. Je weet niet altijd wat er net is gebeurd, hoe je het beste reageert en hoe je een veilige plek creëert voor kinderen en jongeren om over pesten te praten. Zowel voor kinderen en jongeren die worden gepest, als voor zij die pesten.
Netwerk Kies Kleur Tegen Pesten
Pimento is partner van het Netwerk Kies Kleur Tegen Pesten. Krijg tips via hun maandelijkse nieuwsbrief. Lees verder over hun jaarcampagne Praten is het nieuwe durven op de website van het Netwerk.
Vind info op jouw maat over pesten op allesoverpesten.be
